17 Eylül 2012 Pazartesi

İLK YAPAY SULAMA


İLK YAPAY SULAMA
Ekili alanların yapay yöntemlerle sulanması
ilk kez Milat'tan 5 bin yıl önce, eski Mısırlılar
tarafından bulundu. Daha sonraları, kurak
yerlere su getirmek için Nil Nehri'nden
boyları 20 kilometreye kadar uzayan kanallar
kazdılar. Aksi takdirde ektikleri bitkilerin kavrulup
gideceğini biliyorlardı .Kanallardaki su seviyesi
çok az olduğu zamanlarda da suyu daha
yüksek arklara aktarmak için kepçe sistemini
geliştirdiler.
Eski Babil, zenginliğini ve güzelliğini, büyük
oranda iyi bir sulama sonucu aldığı bol
mahsule borçludur. Sulamanın yararları, kuşkusuz
Yeni Dünya'da da keşfedildi. M.Ö. 500
yılında, Peru yerlileri, ekili alanlar için su kanalları
kazdılar. Bugün Arizona Nehri'nin vadisinde
yapılan kazılar, o dönemde Peruluların
uzunluğu 2 bin kilometreyi bulan bir kanal
şebekesiyle, 800 bin dönümlük bir alanı
suladıklarını ortaya koyuyor.
M.Ö. 400 yıllarında Mısırlılar, yapay havuzlarda
ve kanallarda bulunan suların düzeyi
çok düştüğünde, bundan yararlanabilmek
için özel bir aygıt geliştirdiler. Bugün Ortadoğu
ve Asya'nın birçok yöresinde hâlâ kullanılan
bu sistemde, bir sırığın bir ucuna büyükçe
bir ağırlık bağlanıyor. Öteki ucuna da bir
kova takılıyordu. Sırık ortasından bir desteğin
üzerine yerleştiriliyor ve kovalı uç, suyun bulunduğu
yere daldırılıyordu. Kova dolduğu zaman
sırığın öteki ucundaki ağırlığın etkisiyle
yükseğe çıkıyordu. Bu tarihten 200 yıl sonra
Çinliler, 2 milyon dönümlük bir alanı sulamak
üzere Tu-Kiang Barajı'nı yaptılar ve böylece
sulama alanında bir çığır açıldı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Meraklı Bilgiler Bloguna hoşgeldiniz.