İLK PARA

İLK PARA

Tarihin en büyük uygarlıklarından bazıları,

varlıklarını parayı bilmeden sürdürdüler. Bunlar

arasında Babillileri, Mısırlıları, İnka ve

Maya uygarlıklarını sayabiliriz. Bu toplumlarda

alışveriş "takas usulü"ne göre yapılıyordu.

Örneğin, Mısırlı bir inşaat ustasının aylık

ücreti, 200 somun ekmek ve beş kavanoz bira

idi. O da, bunların bir kısmını tüketir, geri kalanıyla

da öteki gereksinimlerini karşılardı.

Ancak, aynı dönemlerde, dünyanın başka

yörelerinde insanlar, alışverişlerini para ile yapıyorlardı.

Uygun büyüklüklerde ve kalıcı nitelikte

yaptıkları paralar, o toplumlarda

emeğin ve malın karşılığı olarak işlem görüyordu.

Dünyanın en eski para örnekleri,M.Ö.

7. yüzyıldan kalmadır. Aynı zamanda gerçek

anlamda paranın ilk örnekleri olan bu kalıntılar,

Türkiye'nin batısında, Lidyalıların yaşadıkları

topraklarda bulundu. Fasulye

biçimindeki bu madeni paralar altın ve gümüşten

yapılmıştı. Paraların bir yüzünde kralı simgeleyen

aslan ve boğa motifi, öteki yüzünde

de değerini gösteren işaretler vardı. Zamanla

para kullanımı Batı Anadolu'dan tüm Akdeniz

ülkelerine yayıldı. M.Ö. 320 yılında bir yüzüne

Büyük İskender'in profili basılan paralar

yapıldı. O dönemde, Büyük İskender Tanrı

olarak kabul edilmeye başlanmıştı. Daha sonra

başka kral ve imparatorların portreleri de

paralar üzerinde görüldü.

Kâğıt paraların ilk kullanımı ise 11. yüzyılda

oldu. Moğol İmparatoru Kubilay Han,

askerlerinin maaşlarını kâğıt para ile ödemeye

başladı. Avrupa'da ise kâğıt para ilk kez

1661 yılında Stockholm'de basıldı. Birkaç yıl

sonra İngiltere'de de kâğıt paralar görülmeye

başlandı. Amerika kıtasında ilk kâğıt banknotlar,

18. yüzyılda ortaya çıktı.