GÖNÜL Ne Demek , Anlamı Nedir?

GÖNÜL   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Kalb'in Türkçe karşılığı. Bu kelime ile ilgili çeşitli atasözleri vardır. Bunların bir kısmı şöyledir  Ne Demek , Anlamı Nedir? :

Can ü gönülden dua, niyaz   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Bütün bir manevî güçle, kendini vererek Allah'a yapılan duadır.

Can u gönülden sevmek, sevilmek   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Karşılıklı sevme-sevil-menin içten olması.

Gönül altında kalmak   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Birinin hatırını kırmak, onun manevî ağırlığı altında kalmak.

Gönülden çağırmak   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Birisini tam bir iştiyakla çağırmak.

Gönülden çağrılmışız, geldik   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Özlenmeyi ifade eder.

Fakiri gönülden çıkarmayınız   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Bizi unutmayınız.

Gönülden geçirmek   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Hatırlamak.

Gönlü kalmak   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Gönlü kırılmak.

Gönül koymak   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Gücenmek.

Gönüllü   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Vazifesi olmadığı halde, bir işi uhdesine alıp yapmaya hevesli olmak.

Gönül vermek   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Âşık olmak.

Gönül pazarı   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Gönül hoşluğu, razılık.

Gönül yarası   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Onulması mümkün olmayan bir dert.

Gönül yıkmak   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Gönlü kırmak anlamındadır.

Gönül beklemek   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Allah'ı gönülden çıkarmamaya çalışmak.

Gönül ehli   Ne Demek , Anlamı Nedir? : İslam'ı yaşayarak kalb-i selime ulaşmış, velayet makamından payını almış kişiler. Gerçeğe

ulaşanlar.

Gönül yarası   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Hedefine ulaşamamış sevgi; başka bir şeyle tatmini mümkün olmadığı için, iyileşmesi de söz

konusu değildir.

Gönüle dokunmak   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Gönül kırılması.

Gönül değmek   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Bu ifade de gönül kırıklığı anlamına gelir.

Gönül edin de şu işimiz olsun   Ne Demek , Anlamı Nedir? : İşinin yoluna girmesi için, büyüklerden himmet (yani dua) isteyerek bir

büyük kul (muttaki) dan himmet beklemek. Tasavvufda, büyüklerin duasını taleb etmek manasınadır. Yoksa

büyükler (muttakiler) dediğimiz kişiler, haşa, Allah değildir. Ama, kalbi yaprak gibi titreyerek gözden yaşlar

dökerek ihlasla mahviyetle Allah'tan isteme özelliğine sahip olmaları ve bir de, İslam'ı takva boyutuyla

yaşama savaşı vermeleri münasebetiyle, duasının kabul şansı biraz fazla olan kişilerdir. Bu durumdaki kişiden

"Hocam, dua edin de yarınki kimya sınavında başarılı olayım" diye dua isteğinde bulunmanın adına "himmet

isteme" denir. Bu şekilde dua talebinde bulunmak ve dua istenenin de bir mü'min kardeşinin ihtiyacı için

Allah'a dua etmesi "şirk" değil, bilâkis övülen, tavsiye edilen, şeriattaki yeri haylice sağlam olan bir husustur.

Erenlerden himmet istemenin manası budur ve bu da şirk değildir. "Günahsız ağızdan dua isteyiniz" diyen Hz.

Peygamber (s)'e, "Yâ Râsulallah! Hepimiz günahkârız, günahsız ağızı nerede bulacağız?" sorusunu yöneltince,

O da şu karşılığı vermiştir. Hepiniz birbirinize hüsn-i zan üzere olmalısınız. (Hucurat/12) Bu yüzden

kardeşleriniz günahsız ağızdır."

Gönül bir sırça kadehtir, kırılırsa yapılmaz  Ne Demek , Anlamı Nedir? : Bu atasözü gönlün ince olduğunu, en ummadık şeyden çok

çabuk kırılabileceğini gösterir.

Sakıngıl yârin gönlü sırçadır sımayasın

Sırça sındık (kırıldık) dan gerü bütün olası değil.

Yunus Emre

Gönülden gönüle yol vardır   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Allah'ı sevenler, dilden çok kalp ile anlaşırlar, veya birbirini seven insanlar, eş

zamanlı olarak aynı duyguyu hissederler.

Gönül Kabe'si   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Allah'a bütün dış yönelişlerin merkezi nasıl Hz. ibrahim (a)'in yaptığı Kabe ise, iç yönelişlerin

merkezîleştiği yer de kalptir. Birisi maddî, diğeri, manevî Kabe'dir. Allah'a kulluk için kurulan (vaz'edilen) ev

nasıl Kâ'be ise, Allah'a iman için insanın özünü teşkil eden yönü de kalp olmuştur. Gönül Allah'ı sever, kadın

altın, para, şöhret, ev, çocuk, araba, villa gibi putlara itibar etmezse Kabe olur, bunun tersine durumda,

gönül; Kabe (Allah evi) değil, put evi olur.

Gönül, Hak binasıdır   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Kâ'be'yi Hz. ibrahim (a), gönülü de Allah inşâ etmiştir. Kabe, zamanımıza kadar

çeşitli nedenlerle yıkılmış, fakat insan eliyle yeniden yapılmıştır. Kalp öyle mi?. Sonlu somutun (Kâ'be) inşası

kolay; sonsuz soyutun (kalbin) inşası zordur.

Duruş kazan, ye, yedir

Bir gönül ele getir

Yüz Kâ'be'den yeğrekdir

Bir gönül ziyareti.

Yunus Emre

Yunus Emre farz olan hac dışında, yüz kerre Kâ'be'ye gitmek yerine, yaralı bir gönlü ziyaret etmeyi, daha

üstün görüyor. 1993 senesinde umreye gitmek üzere para biriktiren kalabalık bir öğrenci kitlesi, o parayla

Kâ'be ziyareti yerine, Bosna-Hersek'te kanayan mü'min kalplerin yarasının tamirini tercih etmiştir. Yunus

Emre'nin şiirini, günümüz sosyal davranışları içinde en iyi anlatan motif, bizce, işte budur.

Gönül yapmak, arş yapmaktır   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Yukarıdaki anlattığımız es-piriyle bağlantılıdır.

Gönül hoşluğuyla olur ibâdet   Ne Demek , Anlamı Nedir? : İbadetin kerhen (zoraki) olanı değil, tav'an (gönüllü, istekli) olanı

makbuldür.

Gönül kalsın, yol kalmasın   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Filancanın gönlü kırılacakmış diye yol (kanun, örf, kural) dan vazgeçilmez. Hz.

Peygamber Efendimiz (s)'in hırsızlık yapan bir asinin affedilmesi konusunda, "sizden öncekiler, şeriatı

kuvvetlilere değil, zayıflara uyguladıkları için helak oldular. Kızım Falıma dahi olsa, onun elini keserdim,"

demiş ve kanunun uygulanmasında hatıra gönüle bakılmaması gerektiğini vurgulamıştır.

Gönül sultan, aşk irâdet   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Gönül kimi sever, kimi sevmez bunu anlamak mümkün değil, o bağımsız, tıpkı bir

sultan gibi ne dilerse onu yapar, istediğini sever, istediğini sevmez, bunu da akıl anlamaz, şaşar, kalır.

Gönlüne danış   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Bir olayla, bir problemle karşılaşırsan, onu gönül âleminde merkezileştirerek tefekküre

dalarsın. Derken ya bir açılma, ya da bir daralma sezgisi zuhur eder. İşte problemin olumluluk, olumsuzluk

göstergesi budur. Bu konuda isabet, temiz gönüllü kullarda daha çoktur.

Her gönülde bir aslan yatar   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Herkesin gönlünde yaşattığı bir ideal vardır.

El işte, gönül oynaşta gerek   Ne Demek , Anlamı Nedir? : El, günlük maişetini sağlama mücadelesinde meşgul iken, gönül de kendi

âleminde, zevk ve şevkle dolu olmalı. Aksi takdirde, işte boğulur, iş denen makinenin duygusuz bir parçası

olur.

Herkesin gönlünce yaz olmaz   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Herkesi memnun etmemiz mümkün değildir. Öyleyse, inandığımız doğruyu

yaşayalım, Allah'ı razı etmenin mücadelesini verelim.

Gözden ırak olan, gönülden de ırak (uzak) olur   Ne Demek , Anlamı Nedir? : Bir kimsenin birini sevdiğinin alâmetlerinden biri de, görme

arzusudur. Sıkça görmeyi istemek, sevmenin bir belirtisidir. Gözden, etraftan, yakınlıklardan uzaklaşmak

gönül uzaklığına, yani sevgisizliğe alâmettir.

Bela dil (gönül)dendir, o dildar(sevgili) elinden dadımız (şikayet) yoktur.

Gönüldendir şikâyet, kimseden feryadımız yoktur.

Divane Mehmed Çelebi